Relatievorm is bepalend voor recht op partneralimentatie
Als jullie getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, is er een onderhoudsplicht. Dit betekent dat je ook na de scheiding verplicht bent om financieel voor elkaar te zorgen en om – als dit financieel mogelijk is - partneralimentatie te betalen.
Bij samenwoners is er geen wettelijke onderhoudsplicht en is er dus geen sprake van partneralimentatie. In sommige gevallen is er in een samenlevingscontract toch afgesproken dat er na een relatiebreuk partneralimentatie wordt overeengekomen, maar dat is vrij uitzonderlijk. Overigens is het bij samenwoners na het einde van de relatie wel verplicht om alimentatie te betalen voor de minderjarige kinderen.
Behoefte en draagkracht
Om bij een echtscheiding of ontbinding van een geregistreerd partnerschap vast te stellen of er echt sprake is van partneralimentatie zijn twee factoren van belang: behoefte en draagkracht. Kort gezegd: heb je de partneralimentatie echt nodig en is het inkomen hoog genoeg om partneralimentatie te kunnen betalen?
De behoefte aan partneralimentatie wordt meestal bepaald door vast te stellen wat het welstandsniveau van het gezin tijdens de relatie was. Met andere woorden: wat was het netto gezinsinkomen? Met een formule wordt vervolgens uitgerekend wat de behoefte is. Als de minst verdienende partner na de scheiding meer gaat verdienen, kan het dus gebeuren dat er geen behoefte meer is aan partneralimentatie. De partneralimentatie-plicht vervalt dan.
De draagkracht bepaalt of de alimentatiebetaler voldoende inkomsten heeft om partneralimentatie te kunnen betalen. Hiervoor bestaat een landelijke norm. Deze norm heeft als uitgangspunt dat kinderen altijd voorgaan op de partner. Pas als er voorzien is in de behoefte van de kinderen, kan er sprake zijn van partneralimentatie. Dit vanuit de logische gedachte dat kinderen echt niet in staat zijn om voor zichzelf te zorgen. Het gebeurt vrij regelmatig dat er door de kinderalimentatie geen ruimte meer is voor partneralimentatie.
Verder heeft de norm als vertrekpunt dat de alimentatiebetaler voldoende inkomen moet overhouden om zelf van te leven. Pas als er voldoende financiële ruimte overblijft, is er sprake van partneralimentatie.
Partneralimentatie en belastingen
Anders dan kinderalimentatie, gaat het bij partneralimentatie altijd om een bruto bedrag. Wat betekent dit nu precies? De betaler van partneralimentatie kan de betaalde partneralimentatie aftrekken van de belasting, vergelijkbaar met de hypotheekrenteaftrek. Van het bedrag dat je betaalt aan partneralimentatie krijg je dus een gedeelte terug van de belasting. Het is goed om te weten dat deze aftrek momenteel in stapjes wordt afgebouwd tot 37,05% in 2023.
De ontvanger moet juist belasting betalen over de partneralimentatie. De belastingdienst ziet de partneralimentatie als inkomen en dit betekent dat je er inkomstenbelasting en premie ZVW over moet afdragen. Let op: de partneralimentatie heeft daarmee invloed op de hoogte van de toeslagen die je krijgt. Partneralimentatie verhoogt je inkomen en daardoor krijg je meestal minder huurtoeslag, zorgtoeslag, kindgebonden budget en kinderopvangtoeslag.
Betaal of ontvang je partneralimentatie? Dan is het verstandig om voorlopige aangifte te doen bij de belastingdienst. De betaler krijgt dan maandelijks de belastingteruggave op de rekening gestort en kan zo wat makkelijker rondkomen. De ontvanger betaalt dan juist maandelijks de verschuldigde belasting. Dit helpt om overzicht te houden over de financiën, je voorkomt daarmee dat je eens per jaar een heel groot bedrag moet betalen waarmee je misschien geen rekening had gehouden.
Afkopen partneralimentatie
Sommige partners vinden het geen prettig idee om nog jaren financieel afhankelijk van elkaar te zijn en kiezen daarom voor afkoop van de partneralimentatie. Het te betalen bedrag aan partneralimentatie wordt dan bijvoorbeeld verrekend met de overwaarde van de woning. Aan deze optie kleven wel de nodige fiscale haken en ogen. Laat je daarom altijd goed informeren voordat je hiervoor kiest.
Hulp nodig of vragen?
Wil je scheidingsbemiddeling inzetten om de scheiding en alimentatie goed te regelen en soepel te laten verlopen?
Plan een vrijblijvende kennismaking
Wij beantwoorden graag je vragen en helpen je op weg.
